Umowy-zlecenia stanowią najpopularniejszą formę umów cywilnoprawnych funkcjonujących w obrocie gospodarczym. W zależności od osoby zleceniobiorcy oraz wysokości wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy przychody z tego tytułu mogą być opodatkowane na dwa sposoby.
Drobne zlecenie z ryczałtem
Przychody z umowy-zlecenia podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w warunkach określonych w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o pdof (Dz. U. z 2018 r. poz. 200 ze zm.). Tym samym następuje to w sytuacji, gdy:
- umowa została zawarta z osobą niebędącą pracownikiem płatnika,
- kwota należności określona w umowie nie przekracza 200 zł.
Od wynagrodzenia z takiej umowy płatnik pobiera podatek w wysokości 18% przychodu bez pomniejszania go o koszty uzyskania przychodów i potrącone składki na ubezpieczenia społeczne (jeżeli przychód stanowi podstawę wymiaru tych składek). Ponadto samego podatku nie zmniejsza o kwotę pobranej składki zdrowotnej. Jednak kwoty tych składek (społecznych i zdrowotnych) zleceniobiorca może odliczyć w zeznaniu od przychodów opodatkowanych według skali podatkowej.
Jeżeli zleceniodawca w danym miesiącu zawrze ze zleceniobiorcą niebędącym jego pracownikiem kilka umów-zlecenia i z każdej z nich należność nie przekroczy kwoty 200 zł, to jako płatnik zobowiązany jest do pobrania zryczałtowanego podatku od wszystkich tych należności (przykład 1). Płatnicy przekazują kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20. miesiąca następującego po miesiącu, w którym go pobrali na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
Zlecenie “zaliczkowe”
Gdy zleceniodawca będący płatnikiem zawrze umowę zlecenia z osobą:
- niebędącą jego pracownikiem i kwota należności określona w umowie jest wyższa niż 200 zł lub w umowie nie określono kwoty należności, a jedynie sposób jej wyliczenia, np. jako iloczyn stawki (godzinowej, dziennej) i czasu pracy lub jako iloczyn stawki za czynność i liczby tych czynności (przykład 2),
- będącą jego pracownikiem – bez względu na wysokość należności określonej w umowie,
wówczas od należności wynikających z tego rodzaju umów zobowiązany jest pobrać zaliczkę na podatek na zasadach określonych w art. 41 ust. 1-1a ustawy o pdof.
To oznacza, że ustalając podstawę opodatkowania przychód pomniejsza o koszty wynikające z art. 22 ust. 9 ustawy o pdof (tj. 20% lub 50%) obliczając je od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.
Zdarza się, że rzeczywiste koszty wykonania zlecenia są wyższe od ustawowych kosztów procentowych. Wówczas przysługują one zleceniobiorcy w wysokości faktycznie poniesionej. Jednak płatnik nie może ich zastosować na etapie ustalania zaliczki na podatek. Dopiero podatnik może je uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym.
Przy obliczaniu zaliczki od przychodu, pomniejszonego o koszty i składki na ubezpieczenia społeczne, płatnik – jak wynika z art. 41 ust. 1 ustawy o pdof – zobowiązany jest zastosować najniższą stawkę podatku określoną w skali podatkowej, czyli 18%. Stawkę tę stosuje bez względu na wysokość dochodów z umowy zlecenia uzyskanych u niego od początku roku przez danego zleceniobiorcę. Stawkę podatkową w wysokości 32%, w oparciu o art. 41a ustawy o pdof, zleceniodawca może zastosować jedynie wówczas, gdy zleceniobiorca złoży mu wniosek o pobór zaliczki w tej wysokości. Obliczoną w ten sposób zaliczkę na podatek płatnik pomniejsza o składkę zdrowotną w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy jej wymiaru. Pobraną zaliczkę przekazuje w terminie do dnia 20. miesiąca następującego po miesiącu, w którym ją pobrał na rachunek właściwego urzędu skarbowego.
Przykład 1Spółka z o.o. zawarła z osobą fizyczną niebędącą jej pracownikiem jedną umowę zlecenia na okres od 12 do 14 lutego, a drugą na okres od 23 do 28 lutego br. Wynagrodzenie w pierwszej z nich określono na kwotę 170 zł, a w drugiej na 190 zł. Z tytułu umów zlecenia osoba ta podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu (jest pracownikiem innego podmiotu z wynagrodzeniem wyższym od minimalnego i nie wykonuje umowy zlecenia na rzecz własnego pracodawcy). Spółka od wynagrodzenia z obu umów powinna obliczyć i pobrać zryczałtowany podatek dochodowy: z pierwszej w wysokości 31 zł (tj. 170 zł × 18%), a z drugiej w wysokości 34 zł (tj. 190 zł × 18%). Ponadto powinna pobrać składkę zdrowotną z pierwszej w kwocie 15,30 zł (tj. 170 zł × 9%), a z drugiej 17,10 zł (tj. 190 zł × 9%). Zleceniobiorca natomiast powinien otrzymać wypłatę z pierwszej umowy w kwocie 123,70 zł (tj. 170 zł – 31 zł – 15,30 zł), a z drugiej w kwocie 138,90 zł (tj. 190 zł – 34 zł – 17,10 zł).
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1) | składki na ubezpieczenia społeczne (154 zł × 11,26%): | 17,34 zł, | |
| 2) | podstawa wymiaru składki zdrowotnej: (154 zł – 17,34 zł), | 136,66 zł | |
| 3) | składka zdrowotna: | ||
| – | 9% | 12,30 zł, | |
| – | 7,75% | 10,59 zł, | |
| 4) | koszty uzyskania przychodu (154 zł – 17,34 zł) × 20% : | 27,33 zł, | |
| 5) | podstawa opodatkowania (po zaokrągleniu) 154 zł – (27,33 zł + 17,34 zł), | 109,00 zł | |
| 6) | zaliczka na podatek dochodowy (109 zł × 18%): | 19,62 zł, | |
| 7) | zaliczka do przekazania do US (po zaokrągleniu): (19,62 zł – 10,59 zł), | 9,00 zł | |
| 8) | do wypłaty dla zleceniobiorcy: 154 zł – (17,34 zł + 12,30 zł + 9 zł). | 115,36 zł | |
autor: Agata Cieśla
Gazeta Podatkowa nr 17 (1474) z dnia 2018-02-26
