
PORA NOCNA – JAK INTERPRETOWAĆ 10h
PORA NOCNA – Zmiany w przepisach wprowadziły trochę zamieszania odnośnie pory nocnej. Jednak nie taki diabeł straszny jakby się wydawało. Postaramy się wyjaśnić o co dokładnie chodzi z porą nocną, a po przeczytaniu będziemy mieć nadzieję, że niektórzy przestaną się „bać” pory nocnej. Jedną z istotnych zmian jest sankcja za przekroczenie 10 godzin czasu pracy w porze nocnej.
Czym jest pora nocna w transporcie?
Pora nocna zdefiniowana w Kodeksie Pracy, to określenie i wybranie 8 godzin pomiędzy 21:00 a 7:00 rano. Dotyczy to zatem pracownika zatrudnionego na podstawie stosunku pracy. Ta definicja dotyczy naliczania dodatku do wynagrodzenia w wysokości 20% stawki godzinowej za pracę w ustalonych godzinach, dotyczy również kierowców.
Dodatkowo dla pracowników wykonujących transport, zgodnie z ustawą o czasie pracy kierowców (art. 2 ppkt 6a UoCPK), dla celów ustalania czasu pracy, jest dodatkowa pora nocna zdefiniowana jako wybrane 4 kolejne godziny pomiędzy 0.00 a 7:00. Najczęściej ustalany przedział to 00:00 – 04:00, natomiast może to być np. 01:30 – 05:30. Przedział 4 godzin określa pracodawca i informuje o tym pracowników w informacji o warunkach zatrudnienia lub w obwieszczeniu lub w regulaminie pracy.
Zatem to przedsiębiorstwo określa które 4 godziny z przedziału 00:00 – 07:00 są porą nocną.
Kiedy mamy do czynienia z pracą w porze nocnej?
Jeżeli firma ustaliła w dokumentacji (obwieszczeniu, regulaminie), że pora nocna trwa od 00:00 do 04:00, a pracownik w tym czasie będzie pracował i wykonywał konkretne czynności pracy (do pracy kierowcy zaliczamy jazdę lub „inna praca” czyli tzw. „młotki”), trwające nawet 1 minutę w tym czasie 4 godzin, to należy ograniczyć łączny wymiar tych obu czynności do 10 h w danej dobie, w której rozpoczął pracę. W ogólnym rozrachunku nie ma znaczenia czy pora nocna przypada na koniec czy też na początek pracy w danym dniu.
DO CZASU PRACY KIEROWCY ZALICZA SIĘ NASTĘPUJĄCE CZYNNOŚCI:
– JAZDA
– INNA PRACA (tzw. MŁOTKI)
Suma tych zdarzeń nie może przekraczać 10 godzin w danej dobie, czyli w kolejnych 24 godzinach od rozpoczęcia pracy po zakończeniu odpoczynku dobowego lub tygodniowego.
Przepis ten dotyczy zarówno pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę jak i umowy zlecenia czy też na własnej działalności. Do limitu 10 godzin zalicza się tylko i wyłącznie zdarzenia jazdy i innej pracy kierowcy, a przerwy w pracy, (np. przerwa śniadaniowa, która wlicza się do pracy i do wynagrodzenia, ale nie powoduje przekroczenia czasu pracy) i dyspozycja nie są czasem pracy i nie mogą powodować naruszenia przepisów. Pamiętajmy, że definicja 8-godzinnej pory nocnej z Kodeksu Pracy, o której wspominaliśmy wcześniej obowiązuje nadal i służy do naliczania wynagrodzenia.
Wcześniej przepis dotyczący ograniczenia do 10 h pracy na dobę był uwzględniany tylko podczas kontroli prowadzonej przez Państwową Inspekcję Pracy podczas kontroli w przedsiębiorstwie. Natomiast obecnie przewidziana jest sankcja podczas kontroli ITD zarówno na drodze jak i podczas kontroli w przedsiębiorstwie.
Za przekroczenie dopuszczalnego dobowego, 10-godzinnego czasu pracy powyżej 1 godziny do 2h:59 kara wynosi 50 zł. Każda kolejna godzina przekroczenia powyżej 3 godzin: to kolejne 100 zł.
W myśl rozumienia, że do czasu pracy zalicza się jazdę oraz inna pracę nie jest wymagane zakończenie pracy po 10 godzinach zegarowych od rozpoczęcia pracy (np. 06:00-16:00). Ponieważ w tym czasie kierowca zgodnie z obowiązującymi go przepisami musiał odbierać przerwy (po każdych 4,5h jazdy, czy też tzw. przerwę śniadaniową), czyli przymusowe postoje. Aktywność kierowcy w ciągu doby nadal może trwać 13 lub 15 godzin, a w przypadku zespołu nawet 21 godzin, zgodnie z przepisami unijnymi. Ograniczeniu podlega suma pracy, np.: 9 godzin jazdy i maksymalnie 1 godzina „innej pracy” (tzw. młotki), 10 godzin jazdy. Limit 10 godzin ma działać w przypadku kierowców pracujących w porze nocnej, którzy mogą być potencjalnie zmęczeni.
KARY ZA PRZEKROCZENIE CZASU PRACY W PORZE NOCNEJ
Ustawa z dnia 5 lipca 2018 roku o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych
innych ustaw, wprowadziła sankcję za przekroczenie dopuszczalnego czasu pracy – 10 godzin – w porze nocnej (art. 21 UoCPK). Natomiast kara jest liczona od 11 godziny pracy. Zatem 59 minut jest tolerancją, którą wprowadził ustawodawca. Zatem reasumując, jeżeli pracowaliśmy w porze nocnej czterogodzinnej, a sumaryczny czas naszej pracy (jazda + młotki) w ciągu doby wyniósł 10 godzin i 59 minut nie otrzymamy kary.
Przekroczenie pow. 1h do 2:59: 50 zł/h
Każda kolejna godzina od 3h: 100 zł/h
DO CZASU PRACY KIEROWCY NIE ZALICZAMY:
– PRZERWY
– POSTOJU
– DYSPOZYCJI