9 czerwca obchodzimy Dzień Księgowego. Zawód ten bezapelacyjnie kojarzy się z podatkami, rozliczeniami, cyferkami i oczywiście operowaniem „wirtualnymi” pieniędzmi. Stereotypowy wizerunek księgowej to pani w okularach siedząca za biurkiem przed komputerem ze stosem dokumentów i kalkulatorem. Jak to jest w rzeczywistości? Spróbujemy przyjrzeć się bliżej tej profesji.
Księgowa przed deregulacją zawodu
W maju 2014 roku miała miejsce deregulacja zawodu księgowego. Co to właściwie oznacza?
Przed zmianą przepisów, aby móc wykonywać zawód księgowego/księgowej konieczne było posiadanie certyfikatu wydawanego przez Ministra Finansów. Certyfikat taki mogła uzyskać osoba, która:
1) miała pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystała z pełni praw publicznych,
2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstw przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyn określony w rozdziale 9 ustawy,
3) spełniała co najmniej jeden z następujących warunków:
- a) posiadała trzyletnią praktykę w księgowości oraz wykształcenie wyższe magisterskie uzyskane na kierunku rachunkowość lub na innym kierunku ekonomicznym o specjalności rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program kształcenia odpowiadał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,
- b) posiadała trzyletnią praktykę w księgowości i wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne oraz ukończyła studia podyplomowe z zakresu rachunkowości w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,
- c) posiadała dwuletnią praktykę w księgowości i wykształcenie co najmniej średnie oraz złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający kwalifikacje osób ubiegających się o certyfikat księgowy, zwany dalej “egzaminem”.
Księgowa po deregulacji zawodu
Od maja 2014 roku, kiedy nastąpiła deregulacja zawodu księgowego, nie obowiązują już tak rygorystyczne wymagania wobec osób zajmujących się usługowym prowadzeniem ksiąg. Spowodowało to „uwolnienie” zawodu, powstało wiele nowych biur rachunkowych, którą musiały niejako „walczyć” o Klienta. Niektórzy eksperci twierdzą, że deregulacja zawodu księgowego spowodowała spadek jakości świadczonych usług. Bez względu na indywidualne opinie, faktem jest, iż przed wyborem biura rachunkowego warto przeanalizować ofertę konkretnej firmy, uzyskać informację o kadrze pracowników, doświadczeniu i jakości świadczonych usług.
Księgowa jako zawód deficytowy
Zawód „samodzielny księgowy/a” od kilku lat (a dokładniej od 2015 roku) znajduje się na liście zawodów deficytowych w województwie małopolskim wg Barometra zawodów, podobnie jest w przypadku powiatu tarnowskiego i samego miasta Tarnowa. Poszukiwane są przede wszystkim osoby z dużym doświadczeniem i aktualizowaną na bieżąco wiedzą w związku ze zmianami przepisów.
Nie od dziś bowiem wiadomo, że przepisy podatkowe zmieniają się tak często, że czasami trudno za nimi nadążyć. Wiele z nich nie jest jednoznacznych i dlatego wydawane są kolejne interpretacje podatkowe. Zatem raz wyuczona wiedza, zdobyta na studiach bądź specjalistycznych kursach, jest niewystarczająca. Podobnie, wieloletnie doświadczenie w branży. Jest ono oczywiście bardzo cenione, ale musi iść w parze z ciągłym dokształcaniem się.
Jak i gdzie zdobywać wiedzę?
Jak zatem być „na bieżąco” z aktualnymi przepisami podatkowymi?
Szkolenia i kursy
Jednym z dobrych pomysłów jest udział w szkoleniach czy kursach specjalistycznych. Można śmiało stwierdzić, że jest ich bardzo duży wybór na rynku. Warto jednak zdecydować się na takie szkolenie, które jak najbardziej odpowiada naszym potrzebom. Dobrze jest sprawdzić instytucję szkoleniową, informację kto prowadzi szkolenie, zapoznać się z programem czy harmonogramem szkolenia oraz porównać ofertę szkoleniową z innymi, dostępnymi na rynku. Udział w dobrze zorganizowanym kursie prowadzonym przez doświadczonego praktyka może być cennym źródłem wiedzy. Otrzymane materiały szkoleniowe mogą okazać się bardzo przydatne w codziennej pracy.
Prasa branżowa
Kolejnym, często stosowanym przez księgowych, rozwiązaniem jest bieżący i systematyczny przegląd prasy specjalistycznej. Gazety czy czasopisma w wersji tradycyjnej – papierowej lub elektronicznej bywają świetnym ułatwieniem w śledzeniu zmian przepisów podatkowych. Niejednokrotnie księgowa dzień pracy rozpoczyna właśnie od „prasówki”. Jeśli trafimy na gazetę branżową, której treści merytoryczne i sposób redagowania szczególnie przypadną nam do gustu warto pokusić się o prenumeratę.
Infolinia KAS
Celem uzyskania potwierdzonej i sprawdzonej wiedzy w zakresie przepisów podatkowy i co ważne, również ich interpretacji, warto kontaktować się także z Krajową Informacją Podatkową. Można to zrobić poprzez specjalnie działającą infolinie KAS lub poprzez zdanie pytania drogą mailową. Chodź czas oczekiwania na linii bywa zniechęcający (czasami nawet kilkadziesiąt minut oczekiwania) to uzyskane informacje poparte są zazwyczaj podstawą prawną. Konsultanci mogę też podpowiedzieć które konkretnie przepisy mówią o danym zagadnieniu co ułatwi pracę np. z ustawą.
Część osób świadomie i z pełnym przekonaniem wybiera pracę w zawodzie księgowego/księgowej. Inni z kolei trafiają do branży nieco z przypadku, zmieniając dotychczasową profesję. Nie mniej jednak jest to zawód wymagający posiadania odpowiedniej wiedzy, umiejętności, doświadczenia oraz ciągłego doskonalenia się.