„Posiadam prawo jazdy kat. C oraz C+E. Co muszę zrobić, jakie dokumenty uzyskać, aby móc rozpocząć pracę jako kierowca zawodowy?” Pytania tego typu pojawiają się coraz częściej. Jest to spowodowane zauważalnym na polskim rynku pracy zapotrzebowaniem na pracowników ze strony przewoźników. Kierowca zawodowy może zatem liczyć na znalezienie zatrudnienia w transporcie, jednak należy stanowczo podkreślić, że samo prawo jazdy odpowiedniej kategorii nie wystarczy.
Świadectwo kwalifikacji zawodowej – jak uzyskać?
Osoba chcąca pracować jako kierowca zawodowy musi dysponować tzw. świadectwem kwalifikacji zawodowej, które to świadectwo uzyskuje się poprzez ukończenie:
- kwalifikacji wstępnej
- kwalifikacji wstępnej przyspieszonej
- kwalifikacji wstępnej uzupełniającej
- kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej
- szkolenia okresowego
Jak wybrać właściwe dla siebie szkolenie?
Na początku odpowiedz sobie na pytanie, w którym roku uzyskałeś uprawnienia do kierowania określonym rodzajem pojazdu (kat. C lub D). Informację tą znajdziesz w kolumnie 10 swojego prawa jazdy. I tak, jeśli prawo jazdy kat. D zdobyłeś po 10 września 2008 r. lub prawo jazdy kat. C zdobyłeś po 10 września 2009 r. musisz przystąpić do kwalifikacji wstępnej (dawniej kurs na przewóz rzeczy lub osób). Natomiast jeśli prawo jazdy uzyskałeś przed datą graniczną wskazaną powyżej, wówczas świadectwo kwalifikacji zawodowej uzyskasz po ukończeniu tzw. szkolenia okresowego.
Kwalifikacja wstępna czy kwalifikacja wstępna przyśpieszona?
Wybór odpowiedniego rodzaju kwalifikacji jest uzależniony jedynie od wieku kierowcy. Zgodnie z przepisami:
- Kwalifikacja wstępna, zwana inaczej kwalifikacją wstępną pełną, skierowana jest do kierowców którzy:
- nie ukończyli 21 lat – dotyczy kategorii C, C+E
- nie ukończyli 23 lat – dotyczy kategorii D, D+E
Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej trwa 280 godzin.
2. Kwalifikacja wstępna przyspieszona przeznaczona jest dla kierowców, którzy:
- ukończyli 21 lat – dotyczy kategorii C, C+E
- ukończyli 23 lat – dotyczy kategorii D, D+E
Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej przyspieszonej trwa 140 godzin.
Kwalifikacja wstępna uzupełniająca a kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona
Kwalifikacja wstępna uzupełniająca i kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszone to kursy skierowane do kierowców, którzy ukończyli już kwalifikację wstępną pełną lub kwalifikację wstępną przyspieszoną w ramach jednej grupy kategorii, jednak potrzebują zdobyć uprawnienia na pozostałe grupy kategorii prawa jazdy. Brzmi skomplikowanie, jednak w praktyce dotyczy to osób, które przykładowo wykonują zawód kierowcy autobusu (zatem posiadają już kalifikację wstępną pełną lub kwalifikację wstępną przyspieszoną w zakresie kat. D), lecz chcą teraz posiadać uprawnienia do pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. Wówczas nie muszą kończyć ponownie np. kwalifikacji wstępnej przyspieszonej (140 godzin), a jedynie uzupełniającą.
Tutaj powstaje kolejny dylemat – od czego zależy czy wybrać kwalifikację wstępną uzupełniającą czy kwalifikację wstępną uzupełniającą przyspieszoną?
W tym wypadku również decyduje wiek kierowcy.
Kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona to najwłaściwszy wybór dla kierowców:
- którzy ukończyli 21 lat i zamierzają uzyskać kwalifikację w zakresie kat. C i C+E
- którzy ukończyli 23 lata i zamierzają uzyskać kwalifikację w zakresie kat. D i D+E
Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej uzupełniającej trwa 70 godzin, natomiast szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej trwa 35 godzin.
Szkolenie okresowe dla kierowców zawodowych
Szkolenie okresowe ze względu na swoją nazwę bywa czasem błędnie utożsamiane ze szkoleniem w zakresie BHP pracowników. W rzeczywistości stanowi ono również podstawę do uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowej.
Skierowane jest do kierowców, którzy swoje uprawnienia w zakresie prawa jazdy kat. C uzyskali przed 10 września 2009 r. lub uprawnieni w zakresie kat. D zdobyli przed 10 września 2008 r.
Należy również podkreślić, że każdy kierowca zawodowy zobowiązany jest „odświeżać” swoje uprawnienia co 5 lat, właśnie poprzez odbycie szkolenia okresowego.
Szkolenie okresowe trwa 35 godzin.
Badania lekarskie i psychologiczne
Niezwykle istotną rolę podczas odbywania szkoleń odgrywają badania lekarskie oraz psychologiczne. Nawet kiedy kursant odbędzie szkolenie (nie ma tutaj znaczenia czy będzie to kwalifikacja wstępna pełna czy uzupełniająca czy też szkolenie okresowe), ale nie dostarczy do ośrodka szkolenia kierowców ważnego orzeczenia lekarskiego i psychologicznego, (które to orzeczenia stwierdzają brak przeciwskazań zdrowotnych/psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy), to nie otrzyma świadectwa kwalifikacji zawodowej.
KOD 95
Samo uzyskanie świadectwa kwalifikacji zawodowej oraz posiadanie orzeczenia lekarskiego i psychologicznego nie uprawnia jednak kierowcy do wykonywania przewozów drogowych! Niezbędne jest jeszcze uzyskanie właściwego wpisu (tzw. kod 95) do prawa jazdy. Należy udać się z w/w dokumentami (świadectwo kwalifikacji zawodowej, orzeczenie lekarskie i orzeczenie psychologiczne) do Urzędu Miasta lub Starostwa Powiatowego (w zależności od miejsca zamieszkania) celem wymiany prawa jazdy. Co do zasady wpis w prawo jazdy (kod 95) ważny jest przez kolejne 5 lat. W niektórych przypadkach może być jednak krótszy, np. w przypadku, gdy orzeczenie lekarskie wydane zostało na krótszy okres. Dotyczy to również kierowców powyżej 60 roku życia, którym orzeczenie lekarskie wydawane jest na maksymalnie 30 miesięcy.
Warto podkreślić, że pracodawca może zatrudnić kierowcę wyłączenie posiadającego odpowiednie uprawnienia, zatem uzyskanie świadectwa kwalifikacji zawodowej oraz wpisu do prawa jazdy jest niezbędne przed podjęciem pracy.
