Porozumienia zmieniające warunki pracy i płacy mogą przynieść wiele korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Dzięki nim możliwe staje się dostosowanie warunków pracy i płacy do bieżącej sytuacji na rynku oraz przepisów. Podpisanie porozumienia pozwala również uniknąć potencjalnych konfliktów i sporów, zapewniając obu stronom bezpieczeństwo oraz pewność związane z nowymi warunkami zatrudnienia.
Omówienie tej kwestii należy zacząć od podstawy prawnej. Co może być nieco zaskakujące, w Kodeksie Pracy nie znajdziemy żadnej bezpośredniej wzmianki dotyczącej porozumień zmieniających. Podstawę prawną w tej kwestii stanowi art. 353(1) Kodeksu Cywilnego. Mówi on: Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W praktyce porozumienie zmieniające to inaczej aneks do umowy, co oznacza, że pojęcia te są tożsame. Porozumienie może dotyczyć każdego rodzaju umowy o pracę (na czas określony lub nieokreślony). Co do zasady, nie jest konieczne zachowanie formy pisemnej porozumienia, jednak w praktyce warto, aby taką formę zastosowano, chociażby ze względu na przejrzystość stosunku pracy i cele dowodowe.
Porozumienie zmieniające – treść
Porozumienie, jako aneks do wcześniej zawartej umowy o pracę, powinno zawierać kilka istotnych elementów. Przede wszystkim w jego treści musi znaleźć się zapis, który jasno precyzuje, które warunki umowy zostają zmienione oraz data, od kiedy powyższa zmiana będzie obowiązywać. Jeżeli w treści porozumienia nie znajdziemy daty wejścia w życie zmian, przyjmujemy, że następuje to z dniem podpisania porozumienia przez obie strony, a więc pracodawcę i pracownika.
Jakich zmian może dotyczyć porozumienie zmieniające?
- zmiana stawki wynagrodzenia lub warunków pracy
- zmiana warunków pracy (np. wymiar czasu pracy)
- zmiana umowy o pracę (np. miejsca wykonywania obowiązków)
Do jakich zmian nie można stosować porozumienia zmieniającego?
- zmiana stron umowy o pracę
- zmiana dat, na które została zawarta umowa o pracę
- zmiana umowy o pracę ze względu na czas jej trwania (czas określony, czas nieokreślony, itp.)
Co istotne, porozumienie zmieniające możemy zastosować tylko wówczas, gdy dokonywana zmiana warunków działa na korzyść pracownika lub gdy wyrazi on zgodę na proponowaną mu zmianę. Najczęściej stosowanym w Polsce porozumieniem zmieniającym jest to dotyczące zmiany stawki wynagrodzenia minimalnego, które rośnie sukcesywnie co rok. Każda tego rodzaju zmiana wymusza na pracodawcy przygotowanie stosowanych porozumień zmieniających, jeśli zatrudnieni przez niego pracownicy, dotychczas pobierali wynagrodzenie minimalne.